"Κάναμε λάθος - Έρχονται νέα μέτρα εάν δεν υπάρξουν αποκρατικοποιήσεις"

Το ένα μετά το άλλο τα υψηλόβαθμα στελέχη του ΔΝΤ ομολογούν τώρα ότι η συνταγή λιτότητας που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα προκάλεσε πολύ μεγαλύτερη ύφεση από αυτή που είχαν υπολογίσει.

Μετά τον επικεφαλής οικονομολόγο του ΝΔΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ, ο οποίος δήλωσε στις 3 Ιανουαρίου στον ιστότοπο του Ταμείου ότι τα προγράμματα λιτότητας δεν σταθμίστηκαν σωστά ήρθε τώρα η σειρά του Πολ Τόμσεν για να παραδεχθεί αστοχίες στο πρόγραμμα του ΔΝΤ.

Σε συνέντευξή του στο πλαίσιο της έκθεσης του ΔΝΤ για την Ελλάδα ο Πολ Τόμσεν δήλωσε ότι στο προηγούμενο πρόγραμμα δεν είχαν εκτιμηθεί σωστά οι επιπτώσεις του στην ανάπτυξη. Ο κ. Τόμσεν άφησε μάλιστα και αιχμές εναντίον της ευρωζώνης λέγοντας ότι εξαρχής το ΔΝΤ είχε ταχθεί υπέρ μιας μεγαλύτερης περιόδου προσαρμογής για την Ελλάδα.

Αφού πρώτα ρίχνει μέρος της ευθύνης στην ευρωζώνη ο Πολ Τόμσεν επιχειρεί να ρίξει ευθύνες και στην Ελλάδα. Στο τελευταίο πρόγραμμα υιοθετήθηκε ένας πολύ υψηλότερος πολλαπλασιαστής καθώς έγινε σαφές ότι οι συνθήκες ήταν διαφορετικές από αυτές που είχαν εκτιμηθεί αρχικά, ανέφερε στη συνέντευξή του.

Ο κ. Τόμσεν συνέχισε λέγοντας ότι το ΔΝΤ υπολόγισε λάθος τον πολλαπλασιαστή γιατί δεν είχε εκτιμηθεί σωστά η πολιτική κρίση, η οποία κλόνισε την εμπιστοσύνη στην οικονομία της χώρας και γιατί δεν εφαρμόστηκαν οι διαρθρωτικές αλλαγές. Και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην ενισχυθεί η εξωτερική ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Για ακόμη μια φορά οι στόχοι του Μνημονίου είναι ουτοπικοί και έτσι βάσει του προγράμματος Ε.Ε. Και ΔΝΤ θα απαιτήσουν την ενεργοποίηση της ρήτρας απόκλισης η οποία προβλέπει νέες μειώσεις εξόδων που για το κράτος δεν είναι τίποτε άλλο από τις δαπάνες για μισθούς και συντάξεις αφού πλέον θεωρείται ότι οι περικοπές δαπανών έφτασαν στα ανώτερα δυνατά όρια.

Η μόνη λύση που βλέπει η κυβέρνηση ώστε να αποφύγει μια ακόμη οριζόντια μείωση στους μισθούς και τις συντάξεις είναι οι τρεις με τέσσερις μεγάλες αποκρατικοποιήσεις που θέλει να ολοκληρώσει μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους, μένουν δηλαδή ακόμη δύο μήνες.

Κάπως έτσι σε επείγουσα σύσκεψη θα εξεταστεί το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων ώστε να υπάρξουν κάποια έσοδα που θα αμβλύνουν κάπως τις απαιτήσεις για μειώσεις.

Ωστόσο θεωρείται ότι η Ελλάδα ακόμη και αν προχωρήσουν εντός των χρονοδιαγραμμάτων τις αποκρατικοποιήσεις δεν θα μπορέσει να καλύψει το κενό των τεσσάρων δισ. που βλέπει το ΔΝΤ και έτσι όλα δείχνουν ότι ως τον Ιούνιο θα έχουμε νέο πακέτο μειώσεων.

Το χρέος χαρακτηρίζεται από το ΔΝΤ ακόμα  «μη βιώσιμο», εάν τουλάχιστον οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν επενδύσουν στην Ελλάδα άμεσα και δεν κάνουν πίσω στην αυστηρή λιτότητα, κάνοντας αναπόφευκτη μία εκ νέου αναδιάρθρωση του χρέους, προειδοποιώντας έτσι ανοιχτά την Άνγκελα Μέρκελ και τους λοιπούς δανειστές.

Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην Τρόικα για την Ελλάδα, τόνισε επίσης, ότι η έγκαιρη μείωση του χρέους και η χρηματοδότηση από πλευράς Ευρωπαίων, είναι καίρια στοιχεία για την επιτυχία του προγράμματος. Το ΔΝΤ προειδοποιεί, ότι παρότι το 2014 είναι επαρκώς χρηματοδοτημένο, «η Ελλάδα ενδεχομένως να αντιμετωπίσει ένα χρηματοδοτικό κενό την περίοδο 2015-2016, του εύρους των 5,5-9,5 δισ. ευρώ».

Τα τελευταία μέτρα, σαφώς και δεν θα είναι… «τα τελευταία»,  όπως έχει υποσχεθεί στους Έλληνες πολίτες η κυβέρνηση, εάν δεν παταχθεί η φοροδιαφυγή, προειδοποιεί το ΔΝΤ και απειλεί ευθέως με νέες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Μέχρι τον Αύγουστο όμως θα πρέπει κυβέρνηση και Τρόικα να συμφωνήσουν και να εξειδικεύσουν τα «αδιευκρίνιστα μέτρα» ύψους 4 δισ. ευρώ, που προβλέπει το Μνημόνιο.

Το ΔΝΤ απειλεί όμως και με απολύσεις! Διαπιστώνει μεγάλη υστέρηση και στην μείωση προσωπικού στο Δημόσιο. Σε εφεδρεία τέθηκαν 200 άτομα το 2012 έναντι στόχου για 15.000 εργαζομένους.  Συστήνει το πρόγραμμα Εφεδρείας να συνδυαστεί με στοχευμένες απολύσεις στο δημόσιο.

Σχετικά με τις προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδος που βρίσκεται στο έκτο έτος της ύφεσης, ο κ.Τόμσεν τονίζει  ότι η προοπτική για ανάκαμψη εξαρτάται από το πόσο καλά η κυβέρνηση θα υλοποιεί το πρόγραμμα από εδώ και μπρος. «Αυτό δεν είναι μια εύκολη κατάσταση» παραδέχεται. «Το κοινωνικό και πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα παραμένει εύθραυστο, και οι όποιες αμφιβολίες σχετικά με την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης θα μπορούσαν να μεταφραστούν πολύ γρήγορα σε νέες πτωτικές τάσεις» καθώς οι επενδυτές και οι καταναλωτές θα δείχνουν αυτοσυγκράτηση και οι αναλήψεις καταθέσεων θα περιορίζουν ξανά την ρευστότητα.

Κριτική ασκείται για την αποτυχία στους στόχους αποκρατικοποιήσεων, καθώς τα 3,2 δισ. ευρώ του 2012 δεν ήρθαν ποτέ. Το ΔΝΤ αναφέρει ότι οι «πολιτικές αντιστάσεις παραμένουν ισχυρές» , ενώ το κοινοβούλιο πέρασε τροποποίηση στο Νόμο Περί Αποκρατικοποιήσεων που επιτρέπει στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων να κάνει συστάσεις πριν από κάθε συναλλαγή.

Η παραδοχή είναι κοινή από πολλές πλευρές: Οι επιδόσεις της κυβέρνησης στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων είναι απογοητευτικές. Οι ρυθμοί είναι αρκετά αργοί, τα αποτελέσματα πενιχρά και οι στόχοι υπό αίρεση, προκαλώντας μεγάλο εκνευρισμό στους εν δυνάμει επενδυτές.

Η κυβέρνηση εμφανίζεται, αν και έχει μεγάλο άγχος να προχωρήσουν γρήγορα οι ιδιωτικοποιήσεις, ανέτοιμη. Στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πολύ καλά, ότι εάν δεν επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί για συγκέντρωση συγκεκριμένου ποσού από τις ιδιωτικοποιήσεις, θα τεθεί, λόγω και της ρήτρας ισοδυνάμων μέτρων, το ενδεχόμενο νέων περικοπών.

Αυτό το σενάριο το ξορκίζει η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς και λαμβάνοντας τα μηνύματα συγκαλεί τη Δευτέρα στις 14:00  ευρεία σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου αναμένεται να δώσει αυστηρές συστάσεις και να θέσει προ των ευθυνών τους, όλους τους εμπλεκόμενους, ενώ αναμένεται να συζητηθούν και τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων.

Παράλληλα, η γερμανική κυβέρνηση, εμφανίζεται, σύμφωνα με δημοσίευμα της Westdeutsche Allgemeine Zeitung, που επικαλείται σχετικό κυβερνητικό έγγραφο με αποδέκτη το γερμανικό Κοινοβούλιο, απογοητευμένη από την απόδοση της Ελλάδας στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων.

Σύμφωνα με έγγραφο που έχουν στη διάθεσή τους οι εφημερίδες του ομίλου WAZ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις θα φθάσουν ως το τέλος του 2016 τα 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ, έναντι 15 δισ. ευρώ που ήταν ο αρχικός στόχος για το 2015.

Τα μηνύματα είναι σαφή και δείχνουν πως ΔΝΤ και Βερολίνο αντιλαμβάνονται τις κινήσεις του κυβερνητικού συνασπισμού στο συγκεκριμένο ευαίσθητο τομέα.

Σε αυτό το κλίμα και έχοντας λάβει προφανώς υπόψη του το ευρύτερο περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί, ο Πρωθυπουργός επιθυμεί να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να υπάρξει άμεσα θετικό αποτέλεσμα, αν και χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια.

Ο κ. Σαμαράς θέλει να υπάρξει σοκ στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων το 2013 και να εξασφαλιστεί το ποσό που απαιτείται, για να μην ενεργοποιηθεί η ρήτρα ισοδυνάμων μέτρων και χρειαστεί να υπάρξουν νέες δημοσιονομικές περικοπές, μια εξέλιξη που εκτιμάται ότι δεν θα αντέξει η κοινωνία με πολλαπλές συνέπειες στην τρικομματική κυβέρνηση.

Ο άσσος που έχει στη διάθεσή του ο Πρωθυπουργός, είναι η υπόσχεση που έχει δοθεί από τους πιστωτές, ότι θα υπάρξουν ανάσες στην κυβέρνηση και θα ζητηθούν επιπλέον μέτρα και νέα προαπαιτούμενα κατά την αναθεώρηση του Μνημονίου τον Φεβρουάριο.

Η πίεση θα είναι μεγάλη για πλήρη και χωρίς παρεκκλίσεις εφαρμογή του δημοσιονομικού προγράμμάτος και επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, αλλά και αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.

Αυτό που διαφαίνεται είναι ότι δεν θα γλυτώσει η κοινωνία νέες εξοντωτικές περικοπές, και εάν συνυπολογίσουμε ότι περίπου τα μισά νοικοκυριά αδυνατούν πλέον να πληρώσουν τα στοιχειώδη προς επιβίωση, δημιουργείται έτσι ένα εφιαλτικό σενάριο για την κυβέρνηση, και καθιστά την επιβίωσή της πολύ αμφίβολη (όπως και της ίδιας της κοινωνίας).